Odbieram telefon służbowy: „Dzień dobry, czy można się umówić do okulisty?”.
Ciekawe, że nawet jeśli klienci wiedzą, że w danej placówce nie przyjmuje lekarz, i tak pytają o okulistę. Zazwyczaj odpowiadam zgodnie z prawdą, że u nas nie ma okulisty, tylko optometrysta, na co następuje konsternacja i pytanie, czy w takim razie można u nas dobrać okulary?
Optometrysta? To jest taki zawód?
Zawód optometrysty należy do grupy „innych specjalistów ochrony zdrowia”, a zakres wykonywanych przez specjalistów czynności jest zapisany w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2014 roku. I chociaż nadal nie jest to zawód tak uregulowany prawnie, jak byśmy sobie życzyli, to poziom naszego kształcenia na uczelniach państwowych jest wysoki i nie odbiega od norm światowych. Są to albo studia licencjackie, albo magisterskie, albo podyplomowe, trwające minimum 2 lata, i obejmujące dużą ilość zajęć teoretycznych i praktycznych (co najmniej 600 godzin dydaktycznych). Nad jakością studiów czuwa również Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki (PTOO), które nadaje tzw. Numer Optometrysty (NO) absolwentom uczelni spełniających wymogi edukacyjne. Jeśli Wasz specjalista na pieczątce ma NO, to możecie być pewni, że poziom jego kształcenia był bardzo dobry i ma on odpowiednie kwalifikacje do wykonywania zawodu.
Czym zajmują się optometryści?
Głównym zadaniem optometrystów jest sprawdzanie ostrości i jakości widzenia, przepisywanie korekcji – okularowych lub za pomocą soczewek kontaktowych. Ale to nie wszystko. Optometrysta bada również funkcjonowanie samego układu wzrokowego, jego fizyczną sprawność. W przeciwieństwie do okulistów, my nie leczymy oczu, ale możemy pomóc rozwiązać różne problemy wynikające z nieprawidłowego funkcjonowania gałek ocznych, jak choćby migreny i trudności z nauką.
Duża część optometrystów praktykuje ogólnie, badając ostrość wzroku i podstawowe jego funkcje, dobierając korekcje. Inni mają specjalistyczne gabinety, w których zajmują się drobiazgowym sprawdzaniem i usprawnianiem działania układu wzrokowego. Co prawda nadal podział specjalizacyjny nie jest ostro odgraniczony, to jednak można wyróżnić wśród optometrystów:
– kontaktologów – specjalizujących się w aplikacji i doborze soczewek kontaktowych;
– optometrystów klinicznych – pracujących w ścisłej współpracy z okulistą, przeprowadzających zaawansowane badania diagnostyczne, asystujących przy zabiegach i zapewniających opiekę pozabiegową pacjentom, jak również zajmujących się osobami słabowidzącymi;
– optometrystów zajmujących się terapią widzenia – czyli osoby, które badają i ćwiczą funkcje wzrokowe, zajmują się pacjentami z zezem, niedowidzeniem, dzięki rehabilitacji pomagają osiągnąć komfortowe widzenie osobom po wypadkach, urazach, wylewach i udarach;
– optometrystów pediatrycznych – zajmujących się widzeniem i rehabilitacją wzroku u dzieci, specjalistów, którzy mogą dbać o stan ich oczu niemal od urodzenia.
– optometrystów geriatrycznych – takich specjalistów jest jeszcze stosunkowo mało, zajmują się pomaganiem w osiągnięciu najlepszego możliwego widzenia osobom w zaawansowanym wieku i nierzadko współistniejącymi chorobami ogólnymi, które mogą wpływać na widzenie.
Często w praktyce te specjalizacje się mieszają, na przykład optometryści badający dzieci jednocześnie zajmują się terapią widzenia, a optometryści kliniczni najczęściej mają do czynienia z pacjentami geriatrycznymi.
Czego można oczekiwać po badaniu u optometrysty?
Jeśli chcesz sprawić sobie nowe okulary, to optometrysta sprawdzi, jakie moce szkieł powinieneś nosić. Dodatkowo powinien przesiewowo sprawdzić, jak działają Twoje oczy, czy są dobrze ustawione, czy są w stanie z sobą prawidłowo współpracować, czy nie potrzebujesz jakichś specjalnych konstrukcji szkieł. Jeśli zgłaszasz inne problemy, takie jak zmęczenie, bóle głowy i oczu, problemy z koncentracją, problemy z widzeniem po zmroku, to diagnostyka może zostać rozszerzona o badania w tym kierunku. Mała dygresja: jeśli z jakichś powodów optometrysta nie może Cię w pełni przebadać lub widzi problemy, których sam nie będzie mógł rozwiązać, powinien przekierować Cię do innego specjalisty, który będzie mógł się Tobą zająć.
Bardzo często zdarza mi się, że gdy kończy się wizyta, słyszę: „Takiego badania jeszcze nie miałem/ nie miałam”. Zawsze jest mi miło, że badanie się podobało, ale najważniejsze, że wiem, jak mogę Ci pomóc, jakich okularów będziesz potrzebować…
Czyli można dobrać okulary?
Jak najbardziej! Zapraszam 🙂
Źródła:
- http://www.ptoo.pl/optometria/optometria/
- http://www.ptoo.pl/optometria/ksztalcenie/
- http://www.ptoo.pl/ptoo/ptoo/
- http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=6695E97E
- http://optometrysta24.pl/2017/10/07/regularne-artykuly-optometria/
- http://www.optometriaslaska.us.edu.pl/czym-jest-optometria/
- https://www.dbajowzrok.pl/2017/03/26/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci-optometrysta/
- https://barbarapakula.pl/optometrysta/
- https://vidiummedica.pl/optometrysta-kto-to-jest-i-czym-sie-zajmuje/
- Karolina Piotrowska, Model zawodu optometrysty w Polsce, „Optyka” 1(44)2017